নতুন দিল্লী, লোকসভাৰ অধ্যক্ষ ওম বিৰলাই মঙলবাৰে কোটা সংসদীয় আসনত ৪১,১৩৯ টাতকৈও অধিক ভোটৰ ব্যৱধানত জয়লাভ কৰি ২০ বছৰৰ ভিতৰত নিম্ন সদনলৈ পুনৰ নিৰ্বাচিত হোৱা প্ৰথমজন প্ৰিজাইডিং বিষয়া হিচাপে পৰিগণিত হয়।
নিম্ন সদনলৈ পুনৰ নিৰ্বাচিত হোৱা শেষৰজন লোকসভাৰ অধ্যক্ষ আছিল পি এ চাংমা, যিয়ে ১৯৯৬ চনৰ পৰা ১৯৯৮ চনলৈকে একাদশ লোকসভাৰ প্ৰিজাইডিং বিষয়া হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।
তেতিয়াৰ কংগ্ৰেছৰ সদস্য সাংমা ১৯৯৮ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত মেঘালয়ৰ তুৰাৰ পৰা পুনৰ নিৰ্বাচিত হয়।
১৯৯৯ চনত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ অমলাপুৰমৰ তেলেগু দেশম পাৰ্টিৰ সদস্য জি এম চি বালয়োগী লোকসভাৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হয়। ২০০২ চনত হেলিকপ্টাৰ দুৰ্ঘটনাত বালযোগীৰ মৃত্যু হয়।
বালযোগীৰ পিছত শিৱসেনাৰ সদস্য মনোহৰ যোশী লোকসভাৰ অধ্যক্ষ হয়। কিন্তু ২০০৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত মুম্বাই উত্তৰ মধ্য সমষ্টিৰ পৰা যোশীয়ে কংগ্ৰেছ নেতা একনাথ গাইকৱাদৰ হাতত পৰাস্ত হয়।
২০০৪ চনত বোলপুৰৰ আসনত জয়ী হোৱা চিপিআই(এম)ৰ সদস্য সোমনাথ চেটাৰ্জী লোকসভাৰ অধ্যক্ষ হিচাপে নিৰ্বাচিত হয়। কিন্তু ২০০৯ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে চেটাৰ্জীয়ে নিজৰ দলৰ সৈতে হোৱা মতানৈক্যৰ পিছত ৰাজনীতিৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে।
২০০৯ চনত কংগ্ৰেছৰ সদস্য মেইৰা কুমাৰে বিহাৰৰ সাছাৰাম সংসদীয় আসনত জয়লাভ কৰি ১৫ সংখ্যক লোকসভাৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হয়। কিন্তু ২০১৪ আৰু ২০১৯ৰ নিৰ্বাচনত কুমাৰ পৰাজিত হয়।
২০১৪ চনত ইন্দোৰৰ পৰা বিজেপি সদস্য সুমিত্ৰা মহাজন লোকসভাৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হৈছিল। ২০১৯ৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত বিজেপিয়ে মহাজনক প্ৰক্ষেপ কৰা নাছিল।
২০১৯ চনত কোটাৰ পৰা লোকসভাৰ সদস্য বিজেপিৰ বিৰলা অধ্যক্ষ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল।
২০২৪ চনত বিৰলাই কংগ্ৰেছৰ প্ৰহ্লাদ গুঞ্জলক পৰাস্ত কৰি কোটা সংসদীয় আসনখন অক্ষুণ্ণ ৰাখিছিল।
নিম্ন সদনলৈ পুনৰ নিৰ্বাচিত হোৱা শেষৰজন লোকসভাৰ অধ্যক্ষ আছিল পি এ চাংমা, যিয়ে ১৯৯৬ চনৰ পৰা ১৯৯৮ চনলৈকে একাদশ লোকসভাৰ প্ৰিজাইডিং বিষয়া হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।
তেতিয়াৰ কংগ্ৰেছৰ সদস্য সাংমা ১৯৯৮ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত মেঘালয়ৰ তুৰাৰ পৰা পুনৰ নিৰ্বাচিত হয়।
১৯৯৯ চনত অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ অমলাপুৰমৰ তেলেগু দেশম পাৰ্টিৰ সদস্য জি এম চি বালয়োগী লোকসভাৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হয়। ২০০২ চনত হেলিকপ্টাৰ দুৰ্ঘটনাত বালযোগীৰ মৃত্যু হয়।
বালযোগীৰ পিছত শিৱসেনাৰ সদস্য মনোহৰ যোশী লোকসভাৰ অধ্যক্ষ হয়। কিন্তু ২০০৪ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত মুম্বাই উত্তৰ মধ্য সমষ্টিৰ পৰা যোশীয়ে কংগ্ৰেছ নেতা একনাথ গাইকৱাদৰ হাতত পৰাস্ত হয়।
২০০৪ চনত বোলপুৰৰ আসনত জয়ী হোৱা চিপিআই(এম)ৰ সদস্য সোমনাথ চেটাৰ্জী লোকসভাৰ অধ্যক্ষ হিচাপে নিৰ্বাচিত হয়। কিন্তু ২০০৯ চনৰ লোকসভা নিৰ্বাচনৰ পূৰ্বে চেটাৰ্জীয়ে নিজৰ দলৰ সৈতে হোৱা মতানৈক্যৰ পিছত ৰাজনীতিৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে।
২০০৯ চনত কংগ্ৰেছৰ সদস্য মেইৰা কুমাৰে বিহাৰৰ সাছাৰাম সংসদীয় আসনত জয়লাভ কৰি ১৫ সংখ্যক লোকসভাৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হয়। কিন্তু ২০১৪ আৰু ২০১৯ৰ নিৰ্বাচনত কুমাৰ পৰাজিত হয়।
২০১৪ চনত ইন্দোৰৰ পৰা বিজেপি সদস্য সুমিত্ৰা মহাজন লোকসভাৰ অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হৈছিল। ২০১৯ৰ লোকসভা নিৰ্বাচনত বিজেপিয়ে মহাজনক প্ৰক্ষেপ কৰা নাছিল।
২০১৯ চনত কোটাৰ পৰা লোকসভাৰ সদস্য বিজেপিৰ বিৰলা অধ্যক্ষ হিচাপে নিৰ্বাচিত হৈছিল।
২০২৪ চনত বিৰলাই কংগ্ৰেছৰ প্ৰহ্লাদ গুঞ্জলক পৰাস্ত কৰি কোটা সংসদীয় আসনখন অক্ষুণ্ণ ৰাখিছিল।