সাধাৰণতে পৰ্যটকসকলে ‘গোৱা কাজু’ বুলি লেবেলযুক্ত কাজু বাদাম ক্ৰয় কৰে যিবোৰ প্ৰকৃততে ওড়িশা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, গুজৰাট, কেৰালা আৰু মহাৰাষ্ট্ৰৰ পৰা আহে। সেয়েহে, th ক্ৰেতাই গোৱাৰ কাজুৰ সোৱাদ নাপায়। ইয়াক বেছিভাগেই বেনিন, আইভৰি কোষ্ট আৰু ইণ্ডোনেছিয়াৰ পৰা আমদানি কৰা হয়।
যদিও খাদ্য আৰু ঔষধ প্ৰশাসনে উপকূলীয় অঞ্চলৰ দোকানসমূহত অভিযান চলাইছিল যিবোৰে ‘গোৱান কাজু’ ব্ৰেণ্ডৰ অধীনত অন্য ৰাজ্যৰ পৰা আমদানি কৰা কাজু বাদাম বিক্ৰী কৰিছিল, তথাপিও বিষয়াসকলে ষ্ট্ৰন আইন নথকাৰ বাবে এই প্ৰথা বন্ধ কৰিব পৰা নাছিল।
“অফিচাৰসকলে অভিযান চলায় কিন্তু কোনো ষ্ট্ৰন আইন নথকাৰ বাবে তেওঁলোক অসহায়। ব্যৱসায়ীসকলে জৰিমনা ভৰিবলগীয়া হয় যদিও অতি সোনকালেই তেওঁলোকে একেটা কাজু বাদাম আন কোনো নামেৰে বিক্ৰী কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।’-এজন কাজু প্ৰচেছৰে এইদৰে কয়।
আইএনএছৰ সৈতে হোৱা কথা-বতৰাত গোৱা কাজু নিৰ্মাতা সংস্থাৰ সভাপতি ৰোহি জাণ্টিয়ে কয় যে চৰকাৰে কঠোৰ পদক্ষেপ ল’লে অ’ ‘গোৱা কাজু’ নামেৰে আমদানিকৃত কাজু বাদাম বিক্ৰীৰ ধাৰা বন্ধ কৰিব পৰা যাব।
"আমি আশাবাদী যে আমি জি আই লেবেল কাজু বাদামৰ পেকেট বিক্ৰী আৰম্ভ কৰাৰ পিছত কথাবোৰ সলনি হ'ব, যিয়ে পৰ্যটকক গোৱাৰ প্ৰকৃত সোৱাদ দিব। আমাৰ n ইছ্যু আছে যে উপকূলীয় অঞ্চলৰ দোকানবোৰে কাজু বাদাম বিক্ৰী কৰে, কিন্তু তেওঁলোকে আমদানিকৃত বাদাম বিক্ৰী কৰা উচিত নহয়।" বা ‘গোৱান কাজু’ বুলি লেবেল লগোৱা নিম্নমানৰ বাদাম।’-জাণ্টিয়ে কয়।
“আমি নিয়ম ফ্ৰেমৱৰ্ক কৰিছো যাতে জি আই টেগটোৰ অপব্যৱহাৰ নহয়। আমি চেন্নাইৰ জি আই ৰেজিষ্ট্ৰীৰ পৰা অনুজ্ঞাপত্ৰ নম্বৰ বিচাৰিব লাগিব। ইয়াৰ বাবে প্ৰায় দুটি তিনিমাহ সময় লাগিব আৰু পিছত আমি জি আই টেগৰ অধীনত বিক্ৰী কৰিব পাৰিম।’
তেওঁৰ মতে আইচিএআৰ, গোৱা কৃষি বিভাগ, এফডিএ, কাজু খেতিয়ক সংস্থা জিআই টেগ লেবেলিঙৰ বাবে নিয়ম ফ্ৰেমৱৰ্ক কমিটীৰ অংশ।
“আমাৰ অধীনত ১৮টা প্ৰচেছিং ইউনিট পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে, ইয়াৰে মাত্ৰ ৪টাহে জি আই লেবেল লাভৰ বাবে আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে। আমদানিকৃত কাছ বাদাম প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰাসকলে কোনো আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰা নাই কাৰণ তেওঁলোকে নিজৰ সামগ্ৰী গুজৰাট বা অন্য ৰাজ্যত বিক্ৰী কৰে।’-জাণ্টিয়ে কয়।
‘গোৱা ব্ৰেণ্ডৰ অধীনত অবৈধভাৱে সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰাসকলৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিলেহে জি আই লেবেলিং আমাৰ লাভ হ’ব। তেতিয়া তেওঁলোকে জি আই লেবেলযুক্ত ইউনিটৰ পৰা ‘গোৱা কাজু বাদাম’ ল’বলৈ বাধ্য হ’ব,’ তেওঁ আঙুলিয়াই দিয়ে।
সূত্ৰসমূহে জনোৱা মতে, স্থানীয় কেঁচা কাজু উৎপাদন প্ৰায় ২৬,০০০ টন যদিও ‘খেতিয়কসকলৰ’ পৰা ইয়াক ক্ৰয় কৰা সমিতিসমূহে ইয়াক অন্য ৰাজ্যৰ ইউনিটলৈ বিক্ৰী কৰে। এইদৰে গোৱাৰ ইউনিটসমূহে আফ্ৰিকাৰ পৰা কেঁচা কাজু আমদানি কৰিবলৈ বাধ্য হয়।
এবাৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰিলে ইউনিটসমূহে এই বাদামবোৰ ২৫ ধৰণৰ গ্ৰেডত পেক কৰে, প্ৰতি কিলোগ্ৰামত ৭০০ টকাৰ পৰা ১৪০০ টকালৈকে।
গোৱা ষ্টেট কাউন্সি ফৰ চাইন্স এণ্ড টেকন’লজিৰ পেটেণ্ট ইনফৰ্মেশ্যন চেণ্টাৰৰ ন’ডেল বিষয়া দীপক কে পৰবে কয় যে তেওঁলোকে ইতিমধ্যে জি আই ল’গ’ ডিজাইন কৰিছে আৰু নিয়ম চূড়ান্ত কৰাৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছে।
যদিও খাদ্য আৰু ঔষধ প্ৰশাসনে উপকূলীয় অঞ্চলৰ দোকানসমূহত অভিযান চলাইছিল যিবোৰে ‘গোৱান কাজু’ ব্ৰেণ্ডৰ অধীনত অন্য ৰাজ্যৰ পৰা আমদানি কৰা কাজু বাদাম বিক্ৰী কৰিছিল, তথাপিও বিষয়াসকলে ষ্ট্ৰন আইন নথকাৰ বাবে এই প্ৰথা বন্ধ কৰিব পৰা নাছিল।
“অফিচাৰসকলে অভিযান চলায় কিন্তু কোনো ষ্ট্ৰন আইন নথকাৰ বাবে তেওঁলোক অসহায়। ব্যৱসায়ীসকলে জৰিমনা ভৰিবলগীয়া হয় যদিও অতি সোনকালেই তেওঁলোকে একেটা কাজু বাদাম আন কোনো নামেৰে বিক্ৰী কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে।’-এজন কাজু প্ৰচেছৰে এইদৰে কয়।
আইএনএছৰ সৈতে হোৱা কথা-বতৰাত গোৱা কাজু নিৰ্মাতা সংস্থাৰ সভাপতি ৰোহি জাণ্টিয়ে কয় যে চৰকাৰে কঠোৰ পদক্ষেপ ল’লে অ’ ‘গোৱা কাজু’ নামেৰে আমদানিকৃত কাজু বাদাম বিক্ৰীৰ ধাৰা বন্ধ কৰিব পৰা যাব।
"আমি আশাবাদী যে আমি জি আই লেবেল কাজু বাদামৰ পেকেট বিক্ৰী আৰম্ভ কৰাৰ পিছত কথাবোৰ সলনি হ'ব, যিয়ে পৰ্যটকক গোৱাৰ প্ৰকৃত সোৱাদ দিব। আমাৰ n ইছ্যু আছে যে উপকূলীয় অঞ্চলৰ দোকানবোৰে কাজু বাদাম বিক্ৰী কৰে, কিন্তু তেওঁলোকে আমদানিকৃত বাদাম বিক্ৰী কৰা উচিত নহয়।" বা ‘গোৱান কাজু’ বুলি লেবেল লগোৱা নিম্নমানৰ বাদাম।’-জাণ্টিয়ে কয়।
“আমি নিয়ম ফ্ৰেমৱৰ্ক কৰিছো যাতে জি আই টেগটোৰ অপব্যৱহাৰ নহয়। আমি চেন্নাইৰ জি আই ৰেজিষ্ট্ৰীৰ পৰা অনুজ্ঞাপত্ৰ নম্বৰ বিচাৰিব লাগিব। ইয়াৰ বাবে প্ৰায় দুটি তিনিমাহ সময় লাগিব আৰু পিছত আমি জি আই টেগৰ অধীনত বিক্ৰী কৰিব পাৰিম।’
তেওঁৰ মতে আইচিএআৰ, গোৱা কৃষি বিভাগ, এফডিএ, কাজু খেতিয়ক সংস্থা জিআই টেগ লেবেলিঙৰ বাবে নিয়ম ফ্ৰেমৱৰ্ক কমিটীৰ অংশ।
“আমাৰ অধীনত ১৮টা প্ৰচেছিং ইউনিট পঞ্জীয়ন কৰা হৈছে, ইয়াৰে মাত্ৰ ৪টাহে জি আই লেবেল লাভৰ বাবে আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰিছে। আমদানিকৃত কাছ বাদাম প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰাসকলে কোনো আগ্ৰহ প্ৰকাশ কৰা নাই কাৰণ তেওঁলোকে নিজৰ সামগ্ৰী গুজৰাট বা অন্য ৰাজ্যত বিক্ৰী কৰে।’-জাণ্টিয়ে কয়।
‘গোৱা ব্ৰেণ্ডৰ অধীনত অবৈধভাৱে সামগ্ৰী বিক্ৰী কৰাসকলৰ বিৰুদ্ধে ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিলেহে জি আই লেবেলিং আমাৰ লাভ হ’ব। তেতিয়া তেওঁলোকে জি আই লেবেলযুক্ত ইউনিটৰ পৰা ‘গোৱা কাজু বাদাম’ ল’বলৈ বাধ্য হ’ব,’ তেওঁ আঙুলিয়াই দিয়ে।
সূত্ৰসমূহে জনোৱা মতে, স্থানীয় কেঁচা কাজু উৎপাদন প্ৰায় ২৬,০০০ টন যদিও ‘খেতিয়কসকলৰ’ পৰা ইয়াক ক্ৰয় কৰা সমিতিসমূহে ইয়াক অন্য ৰাজ্যৰ ইউনিটলৈ বিক্ৰী কৰে। এইদৰে গোৱাৰ ইউনিটসমূহে আফ্ৰিকাৰ পৰা কেঁচা কাজু আমদানি কৰিবলৈ বাধ্য হয়।
এবাৰ প্ৰক্ৰিয়াকৰণ কৰিলে ইউনিটসমূহে এই বাদামবোৰ ২৫ ধৰণৰ গ্ৰেডত পেক কৰে, প্ৰতি কিলোগ্ৰামত ৭০০ টকাৰ পৰা ১৪০০ টকালৈকে।
গোৱা ষ্টেট কাউন্সি ফৰ চাইন্স এণ্ড টেকন’লজিৰ পেটেণ্ট ইনফৰ্মেশ্যন চেণ্টাৰৰ ন’ডেল বিষয়া দীপক কে পৰবে কয় যে তেওঁলোকে ইতিমধ্যে জি আই ল’গ’ ডিজাইন কৰিছে আৰু নিয়ম চূড়ান্ত কৰাৰ বাবে অপেক্ষা কৰি আছে।
